 |
| Een zicht op Bunkeya, jammer van de GSM-mast (?) |
Zaterdag 18/12: Lubumbashi – Bunkeya
Na een versterkend middagmaal bij Frère Louis klimmen we rond 13u in de Toyota Landcruiser 4 WD om de tocht naar Bunkeya aan te vatten. We, dat is:
- Maman Yvonne, verantwoordelijk voor de vrouwenwerking bij de NGO en bij deze gelegenheid de ‘chef de délégation’. Une vraie ‘femme de fer’!
- Maman Sylvie, de collega van Yvonne
-Papa Mwamba, de chauffeur van dienst. Zijn voornaam is, geloof het of niet, ‘Succès’. Kan dus niet mislopen. Naast ervaren chauffeur (bij mijn vorige 2 bezoeken aan Bunkeya zat hij ook al aan het stuur), is hij ook succesvol in het maken van kinderen. Hij heeft er maar liefst 20! Alhoewel het voor de man als pater familias ontegensprekelijk een grote verantwoordelijkheid is om 20 kinderen een goede opvoeding te geven, heb ik toch vooral bewondering voor zijn vrouw. Ze heeft maar even 16 bevallingen achter de rug, waarvan 2 keer een tweeling. Bon, dan moet ik toch even naar adem happen.
- Dorien, Steffi en Liesbeth, drie van de 7 stagiaires van de KHL waar jullie in Kipushi al kennis mee hebben gemaakt
- Keshav, de zoon van maman Yvonne en
- ondergetekende
 |
| Vlnr Steffi, Maman Sylvie, Maman Yvonne, Keshav, Dorien, Liesbeth en Papa Mwamba op de voorgrond |
Tot net buiten Likasi is de weg ondertussen in bijna perfecte staat. Dit wil zeggen: geasfalteerd met niet al te veel gaten. Dit stuk van de weg neemt Papa Mwamba voor z’n rekening. Vanaf Likasi neem ik over. We bevinden ons al snel op een aarden weg, van vlot berijdbaar (70 km/u), over voorzichtig-gaten vermijdend (40-50 km/u) tot kruipend-tussen-gaten, spleten en plassen (10-20 km/u). Ik probeer mijn passagiers zo veel mogelijk te ontzien, maar aangezien ik de weg – of beter gezegd de gaten – nog niet ken, bezorg ik hen toch een 4-tal serieuze schokken. We komen ook 1 keer vast te zitten in de modder, maar dankzij de 4-wiel-aandrijving en vooral dankzij de bereidwillige hulp van een aantal voorbijgangers kunnen we die poel snel achter ons laten. Een en ander – inkopen onderweg, staat van de weg, beginnende chauffeur - maakt dat we in totaal toch een 5u nodig hebben om de 190 km naar Bunkeya te overbruggen.
In Bunkeya aangekomen, installeren we ons in het bureau van ADAS, een lokale NGO. De drie studenten delen 1 slaapkamer, de mamans slapen in de bibliotheek en ik samen met Keshav in de ruimte waar de lokale radio zich bevindt.
 |
| Romatisch: slapen bij kaarslicht op een luchtmat |
Onze buurman blijkt een belangrijke chef uit Zambië te zijn, His Majesty Munokalaya Mupotola IV Siloka III Mukuni XIX, Lion King of the Victoria Falls. Zoals uit zijn titel mag blijken, is hij chief van een groot grondgebied dat zich uitstrekt rond de indrukwekkende Victoria Watervallen in Zambië, Zimbabwe en Namibië. Ondanks zijn belangrijke positie, is hij zeer toegankelijk. Hij nodigt ons direct uit om bij hem in Livingstone (waar de Vic Falls zich bevinden) op bezoek te komen, in zijn paleis! Liesbeth, Steffi en Dorien, die sowieso een reis hebben gepland richting Livingstone gaan graag op deze uitnodiging in. Ik zelf zal zijn visitekaartje goed bijhouden. Als ik er de tijd voor vind, zal ik zeker ook eens bij hem op bezoek gaan. His Majesty wordt vergezeld door een hele delegatie, waaronder zijn Queen en 2 prinsen. De ene is een prins in de echte zin van het woord, ttz zijn zoon en waarschijnlijke opvolger. De andere is duidelijk een uitzondering. Prince Lee is een Chinees die al meer dan 30 jaar in de regio actief is en die omwille van zijn verdiensten de titel ‘prins’ mag dragen. Een hele eer!
 |
| Vrnl: Prince Lee, de Queen en His Majesty |
Zaterdagavond volgen we, samen met een 20-tal andere inwoners en bezoekers, in het huis van de lokale dokter de voetbalmatch (finale in de FIFA-competitie) tussen Tout Puissant Mazembe (dé Congolese topploeg uit Lubumbashi, zie ook eerdere berichten) en Inter-Milaan. Alhoewel TP Mazemba sowieso al trots mag zijn (het is immers de eerste keer dat een Afrikaanse ploeg in de finale speelt), hoopt natuurlijk iedereen dat ‘les corbeaus’ de beker binnenhalen. Inter-Milaan blijkt echter té sterk, eindscore is 3-0. De volgende dag horen we dat dit resultaat zowel in Kinshasa als in Lubumbashi tot relletjes heeft geleid. Omdat de indruk leefde dat de scheidsrechter tegen TP was, zouden in L’shi zelfs Chinese winkels geplunderd en een onschuldige Chinese voorbijganger gemolesteerd zijn. Terwijl de scheids Japanner was! Daarnaast hebben heethoofden hun woede ook bekoeld op het grote videoscherm dat in het centrum van de stad opgesteld staat. Een weinig sportieve reactie van de TP-fans. Hoe gaan ze in het vervolg hun voetbal-, catch-, en andere wedstrijden kunnen volgen???
Zondag 19/12: Dikulwe
Omdat de officiële ceremonie pas op maandag plaatsvindt, hebben we de hele zondag vrij. Maman Yvonne stelt voor om tot aan ‘de rivier’ te rijden, op een 55 km van Bunkeya. Zo gezegd, zo gedaan. In Dikulwe, het dorpje dat genoemd is naar de rivier, besluiten we om de initiële zwemplannen maar op te bergen. Los van gezondheidsoverwegingen, is het volgens Maman Yvonne voor de lokale bevolking geen evidente zaak dat er plots een aantal ‘bazungu’ liggen rondplonsen in hun rivier.
 |
| Een zicht op de brug over de Dikulwe |
In vergelijking met dorpjes die verder van een rivier gelegen zijn, is de nabijheid van het overvloedige water voor de Dikulwezen tegelijkertijd een zegen en een vloek. Een zegen omdat ze het kunnen gebruiken voor alle huishoudelijke toepassingen, de was en de plas zeg maar, incl om mee te koken en als drinkwater. Een vloek omdat ze echter vaak de tijd of de middelen niet hebben om het water te koken of te ontsmetten. Hierdoor vormt het een gevaarlijke bron van besmetting. Daarnaast trekt het water natuurlijk ook veel muggen aan, wat het risico op malaria verhoogt.
Maman Yvonne besluit dan maar om van de gelegenheid gebruik te maken om een geïmproviseerde workshop sensibilisering te organiseren. Onderwerp: natuurbescherming, doelgroep: de mamans van het dorp. Op haar eigen wijze laat ze de mamans optrommelen, een kwartiertje later steekt ze van wal. In haar monoloog van een half uur heeft ze het over het verbod op het vangen van wild, over de ‘fermeture’ (in deze periode mag er niet gevist worden), over de negatieve effecten van de ‘feu de brousse’ (het afbranden van bomen en struiken om de grond klaar te maken om te verbouwen) enz. Ik vraag me af of deze vorm van sensibilisering wel werkt. De stijl is niet zoals ik die gewend ben (de participatieve benadering is ver zoek) en zolang mensen geen alternatieven hebben, kan je hen moeilijk verwijten dat ze wild vangen. Anderzijds sluit haar stijl waarschijnlijk wel aan bij de lokale manier van ‘palaveren’. Ik heb de indruk dat het tweede luik van haar betoog, waarin ze uitlegt hoe je kinderen met koorts kan behandelen, op meer belangstelling kan rekenen.
 |
| Maman Yvonne die vrouwen toespreekt |
Hoe dan ook: de ‘workshop’ sluit af met de oprichting van een lokaal comité dat het aanspreekpunt zal zijn voor toekomstige activiteiten van de NGO. Op aandringen van Maman Yvonne wordt het vooral samengesteld uit vrouwen. Ook hier stel ik me de vraag in welke mate deze beslissing gedragen is door de mensen. De toekomst zal dit moeten uitwijzen. Hopelijk kan er snel werk gemaakt worden van een opvolging.
 |
| Het pas gevormde comité, waarin de vrouwen goed vertegenwoordigd zijn |
Ondertussen heeft zich een kleine menigte verzameld rondom ons, waaronder veel kinderen. Het is grappig om te zien hoe ze ons ongegeneerd aanstaren. Om het ijs te breken, halen we onze beperkte speelpleinervaring boven zodat we eventjes later, met de hulp van de directeur van de school, een lokale versie van vlaggenstok aan het spelen zijn.
Volgende keer: de ceremonie van de Mwami
Geen opmerkingen:
Een reactie posten